| ABSOLUCJA | (rozgrzeszenie) udzielane przez kapłana w sakramencie pokuty odpuszczenie grzechów. |
| ADORACJA | oddanie czci, uwielbienie, uniżenie się przed Bogiem, hołd oddawany Bogu. |
| AKOLITA | posługujący w liturgii (przygotowuje ołtarz i dary ofiarne oraz pomaga w Rozdawaniu Komunii św. i udzielaniu Komunii chorych). |
| AKOLITKI | lichtarze z płonącymi świecami używane w czasie czytania Ewangelii oraz w procesjach niesione obok krzyża. |
| ALBA | długa, biała spodnia szata liturgiczna (kapłana i służby liturgicznej w czasie liturgii), symbolizująca łaskę chrztu św. |
| ALUMN | student Seminarium Duchownego (częściej używa się określenia kleryk). |
| AMBONA | miejsce do czytań biblijnych oraz wygłaszania homilii (kazań), dziś najczęściej pulpit zwany ambonką usytuowany w prezbiterium. |
| AMPUŁKI | są to naczynia liturgiczne w kształcie małych dzbanuszków w których podaje się wino i wodę do mszy św. |
| ANIOŁ PAŃSKI | modlitwa odmawiana rano, w południe i wieczorem dla uczczenia Wcielenia Bożego i macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny. |
| ANTYFONA | refren rozpoczynający i kończący psalm w liturgii godzin, używany też podczas Mszy św. i w nieszporach. |
| APOKRYFY | księgi wczesnochrześcijańskie tematycznie związane z Pismem św. (często zawierają opisy z życia Pana Jezusa). |
| APOSTOLAT | urząd głoszenia Ewangelii i posługa sakramentalna (duchownego), w przypadku świeckich czynne zaangażowanie w Kościele poprzez przykład życia i modlitwę. |
| APSYDA | półkolista wnęka w ścianie kościoła lub kaplicy, zwykle w niej miejsce na tabernakulum lub krzesła dla kapłana |
| ARCHIDIECEZJA | jednostka terytorialna administracji kościelnej |
| ARCYBISKUP | tytuł biskupa stojącego na czele archidiecezji (metropolii). |
| ASPERSJA | liturgiczne pokropienie wiernych wodą święconą jako przypomnienie chrztu, jego skutków i zobowiązań |
| ASYSTA | diakon lub dwaj diakoni towarzyszący biskupowi bądź kapłanowi w uroczystej celebracji. |
| AUREOLA | koło otaczające głowy świętych (symbolizujące świętość). |
B... |
|
| BALDACHIM | ozdobny daszek lub ozdobna osłona z materiału nad godnymi czci miejscami i osobami, przede wszystkim jako osłona niesiona nad Najświętszym Sakramentem. |
| BAPTYSTERIUM | wolno stojąca kaplica chrzcielna lub element dawnych kościołów biskupich, w kościołach parafialnych przeważnie tylko chrzcielnica. |
| BAZYLIKA | w sensie architektonicznym kościół wielonawowy (nawa główna wyższa od naw bocznych), basilica minor tytuł nadawany znaczniejszym kościołom. |
| BEATYFIKACJA | uznanie za błogosławioną, osobę zmarłą w opinii świętości (poprzedzone procesem beatyfikacyjnym) |
| BIBLIA | Pismo Święte - zbiór ksiąg napisanych pod natchnieniem Ducha Świętego zawierających słowo skierowane do ludzi przez Boga. |
| BIERZMOWANIE | sakrament wtajemniczenia chrześcijańskiego, w którym człowiek otrzymuje w szczególny sposób Ducha Świętego |
| BINACJA | dwukrotne odprawianie Mszy św. jednego dnia (prawa binacji udziela Biskup). |
| BIRET | nakrycie głowy duchownych katolickich. |
| BISKUP | zwierzchnik Kościoła lokalnego (diecezji), który przewodniczy wspólnocie wiernych mocą bezpośredniego apostolskiego pełnomocnictwa. |
| BŁOGOSŁAWIEŃSTWO | życzenie uzyskania specjalnej przychylności Bożej dla jednostki, wspólnoty lub rzeczy przez odpowiednie słowa i towarzyszące im gesty sakralne, modlitwa nad rzeczą lub osobą w celu uproszenia pomocy od Boga |
| BREWIARZ | księga do odprawiania modlitwy uświęcenia dnia (liturgii godzin) przez duchownych i świeckich |
| BURSA | sztywna torebka do zawieszenia na szyi, na naczynie z Komunią chorych |
C... |
|
| CARITAS | czynne praktykowanie chrześcijańskiej miłości bliźniego lub organizacja dobroczynna działająca w Kościele |
| CELEBRANS | osoba przewodnicząca zgromadzeniu liturgicznemu (najczęściej kapłan). |
| CEREMONIARZ | osoba przygotowująca i koordynująca różne posługi oraz dbająca o spokojny, harmonijny przebieg uroczystości. |
| CHORAŁ | oficjalny śpiew Kościoła (jednogłosowy), lub księga zawierająca śpiewy liturgiczne. |
| CHRZEST | pierwszy i najpotrzebniejszy sakrament, uwalnia od grzechu pierworodnego i wszystkich innych grzechów i włącza do Kościoła. |
| CHRZEŚCIJAŃSTWO | religia założona przez Jezusa Chrystusa. W ciągu wieków swej historii rozpadło się na: Katolicyzm, Prawosławie, Protestantyzm. |
| CIEMNICA | miejsce w kościele gdzie przechowuje się Najświętszy Sakrament w noc z Wielkiego Czwartku na Wielki Piątek |
| CINGULUM | pasek służący do przepasywania alby, element stroju liturgicznego. |
| CREDO | wyznanie wiary (łac.. credo wierzę). |
| CUSTODIA | (kustodia) naczynie, w którym przechowuje się Najświętszą Hostię do wystawienia w monstrancji. |
| CYBORIUM | puszka (naczynie) do przechowywania Eucharystii pod postacią chleba. |
D... |
|
| DARY OFIARNE | rzeczy i akty wewnętrzne, które człowiek składa Bogu w czasie Mszy św. Przede wszystkim są to dary chleba i wina, które oznaczają wszelką ofiarę człowieka. |
| DZWONKI OŁTARZOWE | pojawiły się w liturgii w wieku XIII, zwracają uwagę wiernych na zmianę postawy liturgicznej, zwołują lud i wielbią dźwiękiem Boga. |
H... |
|
| HOMILIA | (kazanie) jest to słowo kapłana skierowane do wiernych na tle usłyszanych czytań biblijnych. |
| HYMN | uroczysta pieśń śpiewana na cześć Boga lub świętych. |
K... |
|
| KIELICH | jest to naczynie liturgiczne w którym w czasie mszy św. składa się wino do konsekracji. |
| KOMŻA | krótsza szata liturgiczna, zawsze koloru białego; od IX wieku strój ministranta. |
| KUSTODIA | jest to mała puszka, w niej przechowuje się Najświętszą Hostię przeznaczoną do monstrancji. |
L... |
|
| LEKCJONARZ | księga zawierająca czytania biblijne na poszczególne dni w roku. |
M... |
|
| MINISTRANT | członek ludu Bożego, który w czasie sprawowania liturgicznych obrzędów spełnia posługę pomocniczą w sposób określony przepisami Kościoła. |
| MONSTRANCJA | przedmiot liturgiczny w którym umieszcza się Hostię celem adoracji lub procesji. |
O... |
|
| ODPUST PARAFIALNY | uroczystość, w której parafia w sposób szczególny czci swego Patrona. |
| OŁTARZ | jest to stół na którym składa się Najświętszą Ofiarę i przy którym rozdziela się Ciało Pańskie. |
| ORACJA | uroczysta modlitwa odmawiana przez kapłana w imieniu wiernych. |
| ORNAT | wierzchnia ozdobna szata liturgiczna kapłana odprawiającego Mszę św. |
P... |
|
| PALKA | służy do nakrycia kielicha mszalnego; kwadratowy kawałek usztywnionego płótna. |
| PASCHAŁ | świeca symbolizująca Zmartwychwstałego Chrystusa. |
| PASTORAŁ | ozdobna laska używana przez biskupa jako symbol posługi pasterskiej otrzymanej od Chrystusa. |
| PATENA | naczynie liturgiczne, na którym składa się w czasie Mszy św. chleb do konsekracji. |
| PREZBITERIUM | część kościoła, w której znajduje się ołtarz główny. |
| PROCESJA | uroczysty pochód religijny połączony ze śpiewem |
R... |
|
| RESPONSORIUM | powtarzane wersety psalmu stanowiące odpowiedź człowieka na Słowo Boże. |
S... |
|
| SANCTISSIMUM | łacińska nazwa Najświętszego Sakramentu. |
| SŁUŻBA LITURGICZNA | zespół ludzi, chłopców i dziewcząt, którzy w czasie sprawowania liturgicznych obrzędów spełniają posługę w sposób określony przepisami Kościoła. |
| STUŁA | część stroju liturgicznego znak władzy kapłańskiej. |
| ŚWIĄTYNIA | miejsce gdzie Bóg jest szczególnie obecny i czczony. |
T... |
|
| TABERNAKULUM | miejsce w kościele, w którym przechowuje się Najświętszy Sakrament |
W... |
|
| WELON NA KIELICH | tkanina (chusta), którą nakryty jest kielich do momentu przygotowania darów ofiarnych; ponownie kielich nakrywa się tym welonem po Komunii św. |
| WIERNOŚĆ SŁOWU | dobry ministrant to taki który w życiu codziennym dotrzymuje Panu Bogu i ludziom obiecanego słowa. |
| WODA ŚWIĘCONA | jest wodą pobłogosławioną przez kapłana, przeznaczoną do czynności liturgicznych. |
Fatima 2024
Pielgrzymka do Portugalii
